Czy wspólnik spółki cywilnej może wykorzystywać samochód spółki w odrębnej działalności gospodarczej?

Spółka cywilna ma w środkach trwałych samochód osobowy. Jest on współwłasnością wspólników. Koszty używania samochodu są księgowane w koszty spółki. Ponadto jeden ze wspólników prowadzi odrębną działalność. Dla potrzeb tej działalności korzysta czasami z powyższego samochodu (za zgodą drugiego wspólnika) i rozlicza koszty jego używania na podstawie przebiegu kilometrów oraz faktur na paliwo branych na swoja firmę.

Czy urząd skarbowy może uznać takie działanie za nieprawidłowe?

Odpowiedź:

Organy podatkowe nie mają podstaw, aby w przedstawionej sytuacji zakwestionować zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wspólnika kosztów używania przedmiotowego samochodu na potrzeby samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej.

Uzasadnienie:

Z cywilnoprawnego punktu widzenia nie ma przeszkód, aby jeden ze wspólników spółki cywilnej używał na własne potrzeby (np. na potrzeby samodzielnie prowadzonej działalności gospodarczej) samochodu wniesionego jako wkład do spółki (zakładam, że w przedstawionej sytuacji samochód osobowy został wniesiony jako wkład do spółki, gdyż tylko wówczas mógłby zostać uznany za środek trwały spółki). Także z podatkowego punktu widzenia nie ma ku temu przeszkód, jak również nie ma przeszkód, aby wspólnik taki zaliczał do kosztów uzyskania przychodów wydatki z tytułu używania takiego samochodu na cele prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej w zakresie określonym w art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f., tj. do wysokości wynikającej z przemnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu samochodu oraz tzw. "kilometrówki" (w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu, wspólnik jest w takim przypadku obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu; treść ewidencji przebiegu pojazdu określa art. 23 ust. 7 u.p.d.o.f.; w razie braku tej ewidencji, wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu używania samochodów na potrzeby podatnika nie stanowią kosztu uzyskania przychodu - zob. art. 23 ust. 5 u.p.d.o.f.). Działań takich urząd skarbowy nie może uznać za działania nieprawidłowe (zakładam, że wspólnik, o którym mowa, prowadzi ewidencję przebiegu pojazdu).

Na marginesie pragnę zauważyć, że w wysokości odpowiadającej udziałowi pozostałych wspólników spółki cywilnej (ewentualnie drugiego wspólnika spółki cywilnej, jeżeli chodzi o dwuosobową spółkę cywilną), wspólnik, który korzysta z samochodu na własne potrzeby, uzyskuje podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychody z nieodpłatnych świadczeń (zob. art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.). Jeżeli wspólnik, o którym mowa, przychodów takich nie rozpoznaje, może to zostać zakwestionowane przez naczelnika urzędu skarbowego, tj. może on określić temu wspólnikowi dochód uwzględniający przychody z tego tytułu.

Tomasz Krywan, autor współpracuje z Vademecum Głównego Księgowego